De stad der dingen - Een gesprek met Jan Adriaenssens

Een veilige, gezonde en bruisende stad met technologie als stuwende, maar stille kracht. Zo definieert Jan Adriaenssens, directeur City of Things van imec, de stad van de toekomst. De stad van de toekomst is een ‘smart city’, waarbij technologie een antwoord biedt op bredere maatschappelijke problemen en uitdagingen. Met het City of Things-project bouwt imec aan de ‘slimme’ stad. Een proces dat vele uitdagingen en vragen met zich meebrengt. IT Centraal ging daarom in dialoog met Jan Adriaenssens.

Een slimme stad

Een duurzamere en aangenamere stad, waarbij technologie het hoofd biedt aan stedelijke uitdagingen, dat is waar imec met het City of Things-onderzoek naar streeft. Het steeds groeiend aantal uitdagingen brengt imec terug naar 4 domeinen, die de speerpunten vormen van het onderzoek. Leefomgeving is het eerste domein en behelst uitdagingen als wateroverlast, sluikstorten en luchtkwaliteit. Het tweede domein richt zich op vraagstukken omtrent mobiliteit. De visie van het individu op smart cities en smart city-technologieën vormt het derde domein. Stellen mensen vertrouwen in technologie of stellen ze zich eerder achterdochtig op? Hebben mensen het gevoel dat ze de touwtjes in handen hebben of geven ze zichzelf over aan technologie? Ten slotte bekijkt imec de connectiviteit, de “architectuur op de achtergrond”, de interoperabiliteit. Kortom, hoe alles met elkaar verbonden is.

De klassieke bouwsector

Een stad of gebouw ‘slim’ maken gaat onvermijdelijk gepaard met uitdagingen. Zo betracht de klassieke bouwsector een langetermijnvisie, terwijl smart city-technologieën eerder resultaten op korte of middellange termijn beloven. De vraag is dus hoe je die twee kan verenigen? Hoe kan de klassieke bouwsector die in decennia denkt, rekening houden met technologie die misschien wel onzekere jaren tegemoet gaat?

Kennisdeling is cruciaal. Zeker in zo’n complex domein als smart cities.

Een complexe vraag waar Jan Adriaenssens een antwoord op tracht te formuleren.“Het klassieke bouwteam moet formuleren welke uitdagingen er bestaan en technologen vragen hoe ze die futureproof kunnen aanpakken”, stelt hij. Dialoog tussen de klassieke bouwsector en technologen kan dus tijdloze innovatie voortbrengen.

Een grootschalige proeftuin

Om innovatie en de uiteindelijke stad van de toekomst te realiseren, bundelen imec, de stad Antwerpen en het Vlaams Gewest via het project City of Things de krachten. Samen hebben ze een grootschalig living lab opgezet, de ‘Antwerp Smart Zone’, waar bedrijven, onderzoekers, burgers en ambtenaren volop kunnen experimenteren met slimme technologieën. Die experimenten kunnen relevante inzichten opleveren en het smart city-beleid verrijken.

Antwerpen beschikt niet alleen over een living lab, maar voert ook een smart city-beleid. Zo houdt ze zich enerzijds bezig met de vraag wat technologie kan betekenen voor de stad, maar anderzijds test zij ook verschillende innovatieve technologieën die een inspirerend doel kunnen dienen.

Antwerpen voert een smart city-beleid en kijkt in veel van haar investeringen naar wat de rol van technologie kan zijn, niet moet zijn.

Als een stad over een living lab beschikt, betekent dat echter niet dat het automatisch een smart city is. “Een smart city-beleid kan je perfect voeren zonder een testbed te hebben”, stelt Jan Adriaenssens. Veel steden beschikken namelijk niet over de ruimte om een living lab te installeren. Kennisdeling vormt dan een cruciale factor en maakt een smart city-beleid voor die steden mogelijk. Een stad zoals Antwerpen moet de resultaten, die uit living lab-experimenten voortvloeien, daarom zo breed mogelijk communiceren.

Het technologieverhaal

De ontwikkeling van een technologie kan volgens Jan Adriaenssens twee kanten opgaan. Ofwel ligt een bepaalde uitdaging of nood aan de basis van de ontwikkeling van een technologie, ofwel onstaat het van de grond af, zonder aanleiding. Echter kan de tweede piste uitdraaien op een ‘tech push verhaal’, waarbij ontwikkelaars een nieuwe technologie pushen die eigenlijk geen echte behoefte inlost.

Je moet ook goed beseffen wat je wilt oplossen, want anders zal je gewoon gezien worden als een verkoper van iets dat je eigenlijk niet nodig hebt.

Een smart city of een smart gebouw kan enkel bestaan als innovatieve technologieën inspelen op de ware behoeften en noden van de inwoners. “Weten welke cutting-edge technologie er bestaat om echte problemen aan te pakken, is een waardevolle skill”, besluit Jan Adriaenssens.

Een smart city is dus een manier van werken, en houdt geen einddoel op zich in. Een constante herziening van het smart city-beleid is noodzakelijk om telkens een betere versie van de stad te bekomen.

Voor meer informatie

https://www.imeccityofthings.be/nl